विविध खाद्यपदार्थ, दही, दूध, लोणी हे सगळे एकत्र कालविणे म्हणजे `काला’ होय. श्रीकृष्णाने काजमंडळात गायी चारतांना स्वत:ची व सवंगड्यांच्या शिदोर्या एकत्र करून त्या खाद्यपदार्थांचा काला केला व सर्वांसह भक्षण केला. या कथेला अनुसरून पुढे गोकुळाष्टमीच्या दुसर्या दिवशी काला करण्याची व दहीहंडी फोडण्याची प्रथा पडली. मासिक पाळी, अशौच व स्पर्शास्पर्श यांचा स्त्रियांवर होणारा परिणाम या दिवशी केलेल्या उपवासाने कमी होतो. तसेच हे व्रत केल्याने संतती, संपत्ती व अंती वैकुंठ लोक यांची प्राप्ती होते, असे सांगितले आहे.
गोपाळकाला – मराठी रेसिपी
गोपाळकाला ही जन्माष्टमी स्पेशल रेसिपी आहे. ही अतिशय सोपी आणि झटपट रेसिपी आहे. ही एक आरोग्यदायी रेसिपी आहे कारण त्यात भरपूर प्रथिने आणि फायबर्स देखील असतात. तुम्ही हे न्याहारी किंवा संध्याकाळच्या स्नॅक्ससाठी देखील बनवू शकता. ही रेसिपी घरी करून पहा
घटक
- 1/2 कप जाड पोहे / चपटा भात
- १/२ कप दही/दही
- चवीनुसार मीठ
- १/२ टीस्पून साखर
- 1/2 कप मुरमुरे / पुफ केलेला तांदूळ
- 1/2 कप ज्वार लाह्या / फुगलेली ज्वारी
- 1 टीस्पून डाळिंब
- 1 टीस्पून बारीक चिरलेली काकडी
- 1 टीस्पून ताजे नारळ कापून
- कोथिंबीरीची पाने
- २ चमचे भिजवलेली चना डाळ
- १ टीस्पून तूप
- १/२ जिरे
- चिमूटभर हिंग/हिंग
- १ बारीक चिरलेली हिरवी मिरची
- १/२ टीस्पून किसलेले आले
कृती
पोहे एका भांड्यात घेऊन २-३ वेळा पाण्याने स्वच्छ धुवा. त्यांना बाजूला ठेवा. दही एका भांड्यात घ्या, मीठ आणि साखर घाला. चांगले मिसळा. धुतलेले पोहे घाला. मुरमुरे घ्या आणि हे थोडेसे भाजून घ्या किंवा मायक्रोवेव्हवर सुमारे ३० सेकंद भाजून घ्या. भाजलेले मुरमुरे घाला. फुगवलेला ज्वारी घ्या आणि सुमारे 30 सेकंद मायक्रोवेव्ह करा. ज्वारी, डाळिंब, काकडी, खोबरे घाला. चणा डाळ घ्या, ती खरोखर चांगली धुवा आणि 4 तास पाण्यात भिजवा. जास्तीचे पाणी काढून टाका आणि चणा डाळ घाला आणि तुम्ही भाजलेली चणाडाळ देखील वापरू शकता आणि कोथिंबीर घाला आणि सर्वकाही चांगले मिसळा आणि फोडणीसाठी तडका तवा गरम करा. आणि त्यात तूप, जिरे, हिंग, हिरवी मिरची, आले घाला.नीट मिक्स करून गोपाळकाल्यात फोडणी घाला आणि चांगले मिसळा.